KİMİ KISALTMALAR VE ANLAMLARI
BC – AD (İSA’DAN ÖNCE – İSA’DAN SONRA)
Milat bilindiği gibi İsa peygamberin doğduğu yıl olduğuna inanılan bir tarihtir. Tarih yazımında da bu tarih esas alınarak bilinen olayların eski ve yeniliği bir sıraya sokulmaktadır. Bazı olaylar İsa’nın doğumundan önce bazı olaylar ise sonradır.
Milattan önce ve milattan sonra kelimeleri için İngilizce’ de BC ve AD kısaltmaları kullanılıyor. Türkçemizde ise MÖ-MS kısaltmaları kullanmaktayız.
BC İsa’dan öncesi olaylar için kullanılmaktadır. İngilizce İsa’dan önce anlamına gelen BC Before Christ tamlamasının kısaltılmasıdır.
AD ise İsanın doğumundan sonra meydana gelen olaylar için kullanılmaktadır.
AD, Orta çağ Latincesi’nde Anno Domini kelimelerinin baş harflerinden oluşuyor ve “Tanrı’nın (mızın) senesinde” anlamına geliyor.
BC, İngilizce olduğu için yıldan sonra yazılıyor. Örneğin (56 BC) gibi
AD Latin kökenli olduğu için yıldan önce geliyor. Örneğin (AD 1300) gibi.
İngilizcede böyle ama Fransızca’ da gelince işler değişiyor. Fransızlar bu kavramı Avant Jésus Christ ve Après Jésus Christ olarak anlatıyorlar
Küçük bir not daha: Bizim de kullandığımız Gregoryen takvimine göre 0. yıl, sıfırıncı yıl, sıfır yılı yok. Yani MÖ 1 biter bitmez hemen MS 1başlıyor.
AM – PM
AM ve PM Latinceden alınmış kısaltmalar. AM yani “Ante Meridiem”, “öğleden önce”. Latince ante önce ve meridiem gün ortası, öğlen anlamına geliyor. PM yani “Post Meridiem” “öğleden sonra”. Latince post sonra ve meridiem gün ortası , öğlen anlamına geliyor.
S.P.Q.R
Roma’da bazı anıtsal yapılarda karşımıza çıkan bu kelime de Senatus Populus Que Romanus
Yani Roma senatosu ve Roma halkı. Roma’da cumhuriyet dönemlerinde mutlak erkin halkta ve senatoda olduğunu vurgulamaktadır.
Cumhuriyet Roma’sının yasama ve yürütme organının bir simgesidir. Bu durum Augustus dönemine kadar sürdü. Senato imparatorlar döneminde de varlığını ve işlevini kısmen de olsa sürdürebilmiştir.
Kısaca Roma kronolojisini anımsayalım, SPQR’u gözümüzde daha kolay canlandırabiliriz:
Roman Kingdom, 753–509 BC
Roman Republic, 509–27 BC
Roman Empire, 27 BC – AD 395
Principate Western, AD 395–476
Dominate Eastern, AD 395–1453
Ali Can Polat
17 Ocak 2022
